بررسی تأثیر عوامل مدیریتی بر تولید و سودآوری مزارع صنعتی پرورش گاو شیری- مطالعة موردی جنوب استان تهران

یکی از عوامل اصلی‎ مؤثر بر عملکرد فنی و اقتصادی مزارع و دامپروری‏ها تأثیر عوامل مدیریت است. هدف اصلی از مدیریت صحیح در دامداری رسیدن به عملکرد‌، سوددهی و بهره‏وری مطلوب است؛ بنابراین اندازه‏گیری نقش مدیریت بر عملکرد واحدهای دامی امری ضروری است. با توجه به ضرورت افزایش تولید شیر و با هدف بررسی تأثیر نهاده‏های مختلف و تأثیر نقش مدیریت و بهره‏وری کل بر تولید شیر و سوددهی در واحدهای دامپروری، توابع تولید شیر و سود‌آوری با روش حداقل مربعات معمولی (OLS)، تخمین زده‌شدند. در این تحقیق، برای جمع‏آوری آمار و اطلاعات گاوداری‏های شیری شهرستان‌های پاکدشت و ری در جنوب استان تهران از روش اسنادی و مصاحبه و مشاهده استفاده شد. نتایج تخمین توابع تولید شیر و سود نشان داد شاخص‌های بهره‏وری و مدیریت آثار مثبت و معنی‏داری بر تولید شیر و سوددهی واحدهای دامپروری دارند. بهره‏وری کل دامداری‏ها با استفاده از شاخص ترنکوئیست- تیل اندازه‏گیری شد و میانگین این بهره‏وری برابر با 92/0 محاسبه گردید. بیش از نیمی از دامداری‏ها بهره‏وری کمتر از میانگین جامعه (گاوداری‏های شیری جنوب استان تهران) داشتند. شاخص مدیریت با استفاده از فنون تصمیم‏گیری چند‏شاخصه (MADM) اندازه‏گیری شد که میانگین این شاخص برابر با 55/0 بود. در میان سایر متغیرهای تابع تولید شیر، نهاده‌های خوراکی، کنسانتره و یونجة مصرفی و نیروی کار به ترتیب بیشترین تأثیر مثبت را بر تولید شیر داشتند. نشان داده شد که نهادة سوخت بیش‌ازحد و در منطقة غیر‌اقتصادی تولید مصرف می‏شود؛ همچنین نتایج تخمین تابع سود نشان داد قیمت سوخت پس از یونجه بیشترین تأثیر منفی را بر سود‌دهی دامداری‏ها دارد. از سوی دیگر، قیمت کنسانتره، دستمزد نیروی کار و هزینة هر بار تلقیح تأثیر مثبت بر سوددهی داشتند.